शेंगदाणा तेल म्हणजे काय? शेंगदाणा तेलाला भुईमूग तेल असेही म्हटले जाते. भुईमूगाच्या बियांपासून काढले जाणारे…
तामिळनाडूमधील लाकडी घाण्यातील तेल उत्पादक
१. लाकडी घाणा म्हणजे काय?
लाकडी घाणा म्हणजे अशी यंत्रणा जी विविध बिया, सुका मेवा किंवा फळांमधून कमी गतीने आणि नैसर्गिक पद्धतीने तेल काढते.
घाण्याचा पाया विशेष लाकडाचा (जसे वागई लाकूड) बनवलेला असतो.
या लाकडाचा तेलावर कोणताही विपरीत परिणाम होत नाही, त्यामुळे बियांचा मूळ स्वाद तसाच राहतो.
या पद्धतीने काढलेल्या तेलाला लाकडी घाण्यातील तेल / कोल्ड-प्रेस्ड तेल असे म्हणतात.
२. लाकडी घाणा व लोखंडी घाण्यातील फरक
लोखंडी घाणा (Rotary Chekku):
यात लोखंडी ड्रम असतो, गती जास्त असते, त्यामुळे उष्णता १००°से पेक्षा जास्त पोहोचते आणि तेलातील पोषक तत्त्वे नष्ट होतात.
लाकडी घाणा:
यात गती ८–१२ प्रदक्षिणा प्रति मिनिट एवढी कमी असते, त्यामुळे उष्णता निर्माण होत नाही आणि सर्व पोषक तत्त्वे, सुगंध व नैसर्गिक चव तशीच टिकून राहते.
म्हणूनच आजही लाकडी घाण्यातील तेल सर्वाधिक शुद्ध आणि आरोग्यदायी मानले जाते.
३. लाकडी घाण्याचा इतिहास
भारतातील जुन्या मंदिरांतूनही लाकडी घाण्याचे संदर्भ आढळतात.
आपल्या पूर्वजांनी या यंत्रांना बैलांच्या साहाय्याने चालवले.
घोडा किंवा इतर प्राणी वेगाने फिरू शकले असते, पण त्यामुळे उष्णता निर्माण झाली असती व तेलाची गुणवत्ता बिघडली असती.
म्हणून बैलांचा वापर करून कमी गतीने तेल काढले जाई आणि सर्व पोषकतत्त्वे जपली जात.
हे पाहून लक्षात येते की आपले पूर्वज किती हुशार आणि आरोग्य-जागरूक होते.
४. लाकडी घाण्यातून तेल काढण्याची क्षमता
एका फेरीत साधारण १५ किलो बिया घालता येतात.
त्यातून साधारण ५ लिटर शुद्ध तेल मिळते.
उरलेला तेलकट खळ पशुखाद्य किंवा सेंद्रिय खत म्हणून वापरला जातो.
५. लाकडी घाण्याच्या यंत्राची वैशिष्ट्ये
विजेवर चालणारी आधुनिक घाणीदेखील उपलब्ध.
RPM फक्त १०–१२, त्यामुळे उष्णता होत नाही.
मशीन लाकडाचे (मुख्यतः वागई लाकूड) बनवलेले.
आयुष्य मोठे, हाताळायला सोपे, साफसफाई सोपी.
६. तामिळनाडूमध्ये लाकडी घाणे लोकप्रिय का?
तामिळनाडूतील लोकांनी पारंपरिक जीवनशैली पुन्हा स्वीकारायला सुरुवात केली आहे.
येथे कोल्ड-प्रेस्ड तेलाला मारा चेक्कू एन्नई असे म्हणतात.
आज बरेच घरांमध्ये पुन्हा स्वयंपाकासाठी फक्त लाकडी घाण्यातील तेलच वापरले जाते.
७. लाकडी घाण्यातील तेल कुठे विकत मिळते?
लाकडी घाण्यातील तेल विविध बियांपासून काढले जाते, जसे की –
- शेंगदाणा तेल
- तीळ तेल
- नारळ तेल
- अळशी तेल
- कडुनिंब तेल
- महुआ तेल
- रेंडीचे तेल
हे सर्व तेलं तुम्हाला आज स्थानिक बाजारात किंवा ऑनलाइन सहज मिळू शकतात. Standard Cold Pressed Oil सारख्या कंपन्या थेट घरपोच सेवा देखील पुरवतात.
८. व्यवसायाची संधी
लाकडी घाण्याच्या मशीनची किंमत साधारण १ ते १.५ लाख रुपये असते.
दिवसाला साधारण ५० लिटर तेल काढता येते.
महिन्याला साधारण १२००–१५०० लिटर उत्पादन मिळते.
जर बाजारपेठेचा नीट अभ्यास करून व्यवसाय सुरू केला, तर हा अतिशय फायदेशीर ठरू शकतो.
निष्कर्ष
Cold Pressed Gingelly Oil / Black Sesame Seed Oil / Til Oil – 100% Natural, Unrefined & Healthy Cooking Oil - 200 ml
तामिळनाडूतील लाकडी घाण्यातील तेल म्हणजे आपल्या परंपरेचा वारसा आहे. हे तेल फक्त खाद्यपदार्थांना चविष्ट बनवत नाही तर शरीरालाही निरोगी ठेवते. refined तेलांच्या तुलनेत लाकडी घाण्यातील तेल नेहमीच श्रेष्ठ आहे.
म्हणूनच, आजच्या काळात आपल्या कुटुंबासाठी आरोग्यदायी व शुद्ध पर्याय शोधत असाल, तर लाकडी घाण्यातील कोल्ड-प्रेस्ड तेल हाच सर्वोत्तम पर्याय आहे.
